Page 23 - Information Technology Grade 12
P. 23

មរៀនទី ១
                                                                                        ែ
                                               ែ
                                            ែ
                 ជំពូកទី ១ | ការងារ នៅ ក្នុង សម័យកាល បច្ចកវិទយា
                 សដៀងគ្ន្​ហើយ​ធ្វើការ​បៀបធៀប​និង​បង្កដើតការ​យល់​ឃើញ​ផ្ទល់ខ្លួន​របស់​ពួកគ្​នូវ​អ្វី​ដល​ជា​ភាព​ពិត​
                   ្
                                                    ​
                                      ្
                                                                                      ្
                                                                  ្
                                                                                 ្
                                                                          ឹ
                   ្្
                 បកដ​ន្​ព័ត៌មាន​នោះ។​ដំណើរការ​ន្ះ​ត្ូវ​បាន​គ្​ហៅ​ថ​ការ​បញ្ជ្ក់​សុក្តភាព​ដល​មានន័យថ​ជា​
                 ការ​កំណត់​កម្ិត​លម្អៀង​ន្​ព័ត៌មាន។
                                                                                 ្
                                                                                 ្ថ
                                                ្
                     វបាយ​នៅ​លើ​អីុនធឺណិត​ភាគចើន​ផ្ទុក​នូវ​ព័ត៌មាន​ដ្ល​ផ្សព្វផ្សាយដោយ​ាប័ន​ឯកជន​ឬ​អង្គការ​
                                                                        ​
                      ្
                                                                                      ្
                            ្
                                                                             ្
                                                               ្
                 ព័ត៌មាន​ាំងនះ​មិន​តូវ​បាន​បញ្ជ្ក់​ឬ​ពិនិត្យ​ដោយ​មនុស្ស​ផ្សងទៀត​ឡើយ។​វបាយ​ផ្សងទៀត​ដូចជា​ ​
                                  ្
                                                                      ​
                                                                      ​
                                                                                         ្
                 សព្វ​វចនាធិប្បាយ​វិគីភីឌា​(Wikipedia​)​គឺ​អនុញ្ញត​ឱ្យ​មនុស្ស​ជា​ច្ើន​ចូល​ទៅ​ធ្វើការ​នៅ​លើ​ផ្នក​ដូចគ្ន្​
                                                                      ​
                                                       ្
                                                                ​
                                      ្
                                          ្
                                                                                  ្្
                                                                ្ត្
                   ្
                 ន​ព័ត៌មាន​ហើយ​មាន​អ្នក​កសមួល​ដើម្បី​កំណត់​អំពី​ទំនុក​ចិត​ន្​ព័ត៌មាន​និង​ធ្វើឱ្យ​បកដ​ថ​ព័ត៌មាន​គឺ​
                 មាន​សុវត្ថិភាព។​ោះបីជា​ដូច្ន្ះ​ក្ដី​ព័ត៌មាន​នៅ​លើ​វិគីភីឌា​មិន​សុទ្ធសត្​មាន​សុកតភាពាំងអស់​ឡើយ។​
                                                                            ្
                                                                                ​
                                                                            ឹ
                                                                ្
                                                                    ​
                                                                                            ្
                                                                   ្
                 វិគីភីឌា​អនុញ្ញ្ត​ឱ្យ​អ្នកប្ើ​ពិនិត្យមើល​ថ​តើ​មាន​មនុស្ស​ខុសគ្ន​ប៉ុនាននាក់​ដល​បាន​ធ្វើការ​ទៅ​លើ​ផ្នក​ន្​
                                                                   ្ម
                                                                           ្
                                                           ្
                                                                               ្
                                                 ើ
                                                               ្
                 ព័ត៌មាន​ដ្ល​បាន​ផ្ដល់​ហើយ​ធ្វើឱ្យ​អ្នកប្​ាច​ដឹង​ពី​កមិត​ដល​ាច​ទុកចិត្ត្​បាន​ន​ព័ត៌មាន​នោះ។
                                                         ្
                             ្្
                                                                   ​
                                          ្
                                                                                ្
                                            ្
                     អ្នក​ប្ើបស់​អីុនធឺណិត​តូវត​អភិវឌ្ឍ​វិធីាស្ត្​របស់​ខ្លួន​ក្នុងការ​កំណត់​សុកឹតភាព​ព័ត៌មាន​នៅ​លើ​
                                                                                      ្
                                                             ្្
                 អីុនធឺណិត​ដើម្បី​ដឹង​ថ​វា​ជា​ព័ត៌មាន​ពិត​ឬ​ក្លងកាយ។​កពី​ការ​ពិនិត្យ​ប្ភព​របស់​វា​ពួកគ​តូវត្​បើ​ ្
                                                  ្
                                                      ្ល
                                                                                        ្
                                                      ្
                                                                             ្្
                 គំនិត​និង​ការ​ពិចារណ​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី​ស្វងយល់​នូវ​អ្វី​ដល​ាច​កើតឡើង​ពិតបកដ​និង​អ្វី​ដល​ពិតជា​មិន​
                     ​
                                                                                       ្
                                                ្
                                                           ្
                             ​
                 ាច​កើតឡើង​ឬ​មិន​ម្ន​ជា​ការពិត។​
                                                            ្
                          និយយរួម​គឺ​តូវ​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​គោលបំណង​ន​ប្ភព​ព័ត៌មានរបស់​អ្នក​រួច​ប្ើ​ចំណ្ះដឹង​និង​
                                     ្
                          សមត្ថភាព​វិភាគ​របស់​ខ្លួន​មុន​ព្ល​ទទួល​យក​ព័ត៌មាន​នោះ​ថ​ពិត។

                 ៤.១.  សេរីភាព បញ្ចេញ មតិ
                                                                     ្
                               ្
                     រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ន​ប្ទស​ប្ជាធិបតយ្យ​មួយ​ចំនួន​មាន​ដូចជា​ប្ទស​កម្ពុជា​តូវ​បាន​ចាត់ទុកថ​ជា​
                                   ្
                                                                               ្
                                              ្
                                                                                          ្
                 បទស​ដ្ល​បជាពលរដ្ឋ​ាចមាន​សិទិ​បញ្ចញ​មតិ​យោបល់​របស់​ខ្លួន​ហើយ​វា​ជា​សិទិ​មូលដ្ឋ្ន​ដល​មិន​
                             ្
                     ្
                   ្
                                                                                 ្ធស
                                       ​
                                                   ្
                                               ្ធស
                                                        ្
                                                 ​
                 ាច​បដិស្ធ​បាន។​យើង​មាន​ស្រីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចញ​មតិយោបល់​ាំង​នៅ​ក្នុង​រឿង​នយោបាយ​និង​
                 ាសនា​ក៏ដូចជា​មតិយោបល់​អំពី​រឿង​ផ្ស្ងទៀត​តាមរយៈ​ការ​និយយ​ស្ដី​ការ​សរស្រ​លិខិត​ឬ​តាមរយៈ​
                                                             ្
                                              ្
                                                                    ្
                 អីុនធឺណិត។​សិទិ​ន្ះ​ត្ូវ​បាន​ដក់​កមិត​ដោយ​សិទិ​ពីរ​ផ្សងទៀត​ដល​ប្ជាពលរដ្ឋ​ាំងអស់​មាន​គឺ៖​សិទិ​ ​ ្ធស
                              ្ធស
                                                        ្ធស
                 ក្នុង​ការ​មិន​និយយ​កុហក​ដល​នាំឱ្យ​ខូច​ករ្តិ៍ឈ្មះ​និង​សិទិ​មិន​ប្មាថ​មើលងាយ។​សិទ​ាំង​ពីរ​ន្ះ​ត្ូវ​
                                                             ្ធស
                                                 ្
                                                                                   ិ
                                                                                   ្ធស
                                      ្
                                                     ្
                 បាន​ការពារ​ដោយ​ច្បាប់​របស់​ព្ះរាជាណចក​កម្ពុជា​ហើយ​នឹង​ត្ូវ​ផ្ដនា្ោសប​្សិនបើ ​
                                                    ្
                                                                       ្ទ
                                                                                              ្
                                                        ្ត្
                      ្ត្
                              ​
                                                ្
                                    ្
                   ្
                 បពឹត​ល្មើស​​នឹង​ច្បាប់​នះ។​ការ​ដក់​កមិត​ក៏​អនុវត​ផង​ដរ​ចំពោះ​ការ​កុហក​ឬ​ការ​ប្មាថ​មើលងាយ​ដល​
                     ្
                                                             ្
                                  ្
                 នាំ​ឱ្យ​ខូច​ក្រ្តិ៍​ឈ្ម្ះ​ាប័ន​។
                               ​
                               ​
                                  ្ថ
                                                                   ​
                                                   ្គ
                                                   ្
                             ្
                                                             ្
                     សិទិ​បញ្ចញ​មតិយោបល់​ត្ូវ​បាន​គ្​ាល់​ថ​ជា​សរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចញ​មតិ​។​វា​គឺ​ចាំបាច់​ណស់​
                        ្ធស
                                                                          ្
                                                                              ្ល
                 ក្នុង​ការ​ដឹង​នូវ​អ្វី​ដ្ល​អនុញ្ញត​សមប់​ការ​បញ្ច្ញ​មតិយោបល់​និង​អ្វី​ដល​ាច​កា្យទៅជា​ការ​បំពាន​សិទ្ធសិ​
                                                                      ្
                                            ្្
                                      ្
                                                              ្
                 អ្នក​ដទ្​ការ​ការពារ​រូបរាង​និង​កិតិយស​ផ្ទល់ខ្លួន​របស់​ពួកគ។
                                                ្
                                          ្ត្
                                              ្
                     វា​ពិតជា​ាច​ធ្វើ​បាន​នៅ​ព្ល​ដល​មនុស្ស​មាក់​ចង់​បញ្ច្ញ​ទស្សនៈ​យោបល់​របស់​ខ្លួន​អំពី​
                                                       ្
                                                       ្ន
                                                          ្ហ
                                                          ្
                                              ្
                 សកម្មភាព​គណបក្ស​នយោបាយ​ឬ​រដ្ឋភិបាល​ការ​បងាញ​ជំនឿ​របស់​ខ្លួន​អំពី​អ្វី​ដ្ល​បាន​ធ្វើ​ថ​តើ​ត្ូវ​ឬ​មិន​
                                                             ្
                 តឹមតូវ​នោះ។​ោះជា​យ៉្ងណ​ការ​ចោទប្កាន​់ដោយ​ផ្ទល់​ទៅលើ​បុគ្គល​ឬ​ាប័ន​អំពី​រឿង​អ្វីមួយថ​
                                                                                           ​
                   ្
                      ្
                                                                              ្ថ
                                                                              ្
                                             ្្
                                               ្
                 ជា​បទល្មើស​នាំឱ្យ​មាន​ោស​លុះតត​យើង​មាន​ភស្ត្ុតាង​ផ្ទ្ល់​ភ្នក​។​ឧាហរណ៍​យើង​ាច​និយយ​
                                                                   ្
                 ថ​អ្វី​មួយ​មិន​ល្អ​ឬ​បប់​ដល់​មនុស្ស​ថ​គួរ​ឬ​មិន​គួរ​ធ្វើ​នូវ​អ្វី​ដ្ល​យើង​គិត​ាំងន្ះ​ជា​គំនិត​យោបល់​របស់​
                       ​
                                 ្្
                                                                                             15
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28