Page 23 - Information Technology Grade 12
P. 23
មរៀនទី ១
ែ
ែ
ែ
ជំពូកទី ១ | ការងារ នៅ ក្នុង សម័យកាល បច្ចកវិទយា
សដៀងគ្ន្ហើយធ្វើការបៀបធៀបនិងបង្កដើតការយល់ឃើញផ្ទល់ខ្លួនរបស់ពួកគ្នូវអ្វីដលជាភាពពិត
្
្
្
្
្
ឹ
្្
បកដន្ព័ត៌មាននោះ។ដំណើរការន្ះត្ូវបានគ្ហៅថការបញ្ជ្ក់សុក្តភាពដលមានន័យថជា
ការកំណត់កម្ិតលម្អៀងន្ព័ត៌មាន។
្
្ថ
្
វបាយនៅលើអីុនធឺណិតភាគចើនផ្ទុកនូវព័ត៌មានដ្លផ្សព្វផ្សាយដោយាប័នឯកជនឬអង្គការ
្
្
្
្
្
ព័ត៌មានាំងនះមិនតូវបានបញ្ជ្ក់ឬពិនិត្យដោយមនុស្សផ្សងទៀតឡើយ។វបាយផ្សងទៀតដូចជា
្
្
សព្វវចនាធិប្បាយវិគីភីឌា(Wikipedia)គឺអនុញ្ញតឱ្យមនុស្សជាច្ើនចូលទៅធ្វើការនៅលើផ្នកដូចគ្ន្
្
្
្
្្
្ត្
្
នព័ត៌មានហើយមានអ្នកកសមួលដើម្បីកំណត់អំពីទំនុកចិតន្ព័ត៌មាននិងធ្វើឱ្យបកដថព័ត៌មានគឺ
មានសុវត្ថិភាព។ោះបីជាដូច្ន្ះក្ដីព័ត៌មាននៅលើវិគីភីឌាមិនសុទ្ធសត្មានសុកតភាពាំងអស់ឡើយ។
្
ឹ
្
្
្
វិគីភីឌាអនុញ្ញ្តឱ្យអ្នកប្ើពិនិត្យមើលថតើមានមនុស្សខុសគ្នប៉ុនាននាក់ដលបានធ្វើការទៅលើផ្នកន្
្ម
្
្
្
ើ
្
ព័ត៌មានដ្លបានផ្ដល់ហើយធ្វើឱ្យអ្នកប្ាចដឹងពីកមិតដលាចទុកចិត្ត្បាននព័ត៌មាននោះ។
្
្្
្
្
្
អ្នកប្ើបស់អីុនធឺណិតតូវតអភិវឌ្ឍវិធីាស្ត្របស់ខ្លួនក្នុងការកំណត់សុកឹតភាពព័ត៌មាននៅលើ
្
្្
អីុនធឺណិតដើម្បីដឹងថវាជាព័ត៌មានពិតឬក្លងកាយ។កពីការពិនិត្យប្ភពរបស់វាពួកគតូវត្បើ ្
្
្ល
្
្
្្
គំនិតនិងការពិចារណរបស់ខ្លួនដើម្បីស្វងយល់នូវអ្វីដលាចកើតឡើងពិតបកដនិងអ្វីដលពិតជាមិន
្
្
្
ាចកើតឡើងឬមិនម្នជាការពិត។
្
និយយរួមគឺតូវពិនិត្យទៅលើគោលបំណងនប្ភពព័ត៌មានរបស់អ្នករួចប្ើចំណ្ះដឹងនិង
្
សមត្ថភាពវិភាគរបស់ខ្លួនមុនព្លទទួលយកព័ត៌មាននោះថពិត។
៤.១. សេរីភាព បញ្ចេញ មតិ
្
្
រដ្ឋធម្មនុញ្ញនប្ទសប្ជាធិបតយ្យមួយចំនួនមានដូចជាប្ទសកម្ពុជាតូវបានចាត់ទុកថជា
្
្
្
្
បទសដ្លបជាពលរដ្ឋាចមានសិទិបញ្ចញមតិយោបល់របស់ខ្លួនហើយវាជាសិទិមូលដ្ឋ្នដលមិន
្
្
្
្ធស
្
្ធស
្
ាចបដិស្ធបាន។យើងមានស្រីភាពក្នុងការបញ្ចញមតិយោបល់ាំងនៅក្នុងរឿងនយោបាយនិង
ាសនាក៏ដូចជាមតិយោបល់អំពីរឿងផ្ស្ងទៀតតាមរយៈការនិយយស្ដីការសរស្រលិខិតឬតាមរយៈ
្
្
្
អីុនធឺណិត។សិទិន្ះត្ូវបានដក់កមិតដោយសិទិពីរផ្សងទៀតដលប្ជាពលរដ្ឋាំងអស់មានគឺ៖សិទិ ្ធស
្ធស
្ធស
ក្នុងការមិននិយយកុហកដលនាំឱ្យខូចករ្តិ៍ឈ្មះនិងសិទិមិនប្មាថមើលងាយ។សិទាំងពីរន្ះត្ូវ
្ធស
្
ិ
្ធស
្
្
បានការពារដោយច្បាប់របស់ព្ះរាជាណចកកម្ពុជាហើយនឹងត្ូវផ្ដនា្ោសប្សិនបើ
្
្ទ
្
្ត្
្ត្
្
្
្
បពឹតល្មើសនឹងច្បាប់នះ។ការដក់កមិតក៏អនុវតផងដរចំពោះការកុហកឬការប្មាថមើលងាយដល
្
្
្
នាំឱ្យខូចក្រ្តិ៍ឈ្ម្ះាប័ន។
្ថ
្គ
្
្
្
សិទិបញ្ចញមតិយោបល់ត្ូវបានគ្ាល់ថជាសរីភាពក្នុងការបញ្ចញមតិ។វាគឺចាំបាច់ណស់
្ធស
្
្ល
ក្នុងការដឹងនូវអ្វីដ្លអនុញ្ញតសមប់ការបញ្ច្ញមតិយោបល់និងអ្វីដលាចកា្យទៅជាការបំពានសិទ្ធសិ
្
្្
្
្
អ្នកដទ្ការការពាររូបរាងនិងកិតិយសផ្ទល់ខ្លួនរបស់ពួកគ។
្
្ត្
្
វាពិតជាាចធ្វើបាននៅព្លដលមនុស្សមាក់ចង់បញ្ច្ញទស្សនៈយោបល់របស់ខ្លួនអំពី
្
្ន
្ហ
្
្
សកម្មភាពគណបក្សនយោបាយឬរដ្ឋភិបាលការបងាញជំនឿរបស់ខ្លួនអំពីអ្វីដ្លបានធ្វើថតើត្ូវឬមិន
្
តឹមតូវនោះ។ោះជាយ៉្ងណការចោទប្កាន់ដោយផ្ទល់ទៅលើបុគ្គលឬាប័នអំពីរឿងអ្វីមួយថ
្
្
្ថ
្
្្
្
ជាបទល្មើសនាំឱ្យមានោសលុះតតយើងមានភស្ត្ុតាងផ្ទ្ល់ភ្នក។ឧាហរណ៍យើងាចនិយយ
្
ថអ្វីមួយមិនល្អឬបប់ដល់មនុស្សថគួរឬមិនគួរធ្វើនូវអ្វីដ្លយើងគិតាំងន្ះជាគំនិតយោបល់របស់
្្
15