Page 43 - Information Technology Grade 11
P. 43
មរៀនទី៣ | កូដនិងមធ្រយាបាយទំនាក់ទំនង
្រ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
វ មិន មន ជា បញ្ហៃ ទៃ ដល ថា អ្នកណាជា អ្នក បង្កើត កូដ ដល នៅ ក្នុង ារ បស័យ ទាក់ទង ដល ទំនើប តមរយៈ កុំពយូទ័រ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ម
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ឺ
ៃ
ស្មុគៃសាញ ោះ ារ ដល សំខាន់ គ តូវ បកដ ថា ទាំង អ្នក បញ្ជូន អីុនធឺណិត ឬ ទូរស័ព្ទ វ ជា បច្ចកទស ដល រារាំង ឬ រំខាន (ារ ាន
ៃ
ៃ
ើ
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ព័ត៌មាន និង អ្នក ទទួល យល់ កូដ ដល ប នៅ ក្នុង ារ ទាក់ ទង គ្នៃ បើមិន ឬ ឮ) ដល់ ារ បស័យ ទាក់ទង របស់ អ្នក ផសង ទៀត ។ លើស ពី
ៃ
្ន
ៃ
ដូច្នះ ទ ខ្លឹមសារ នឹង មិន តូវ បាន យល់ ឡើយ ។ នះ ៅ ទៀត វ ាច ក្លង ធ្វើ ជា អ្នកណា មាក់ ផសៃង ទៀត ជំនួស ដោយ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ឌ
ៃ
ិ
ិ
ៃ
ៃ
ៃ
កូដ ាច តូវ បាន នយយ (ដូចជា ារ នយយ គ្នៃ រវង វជ្ជបណិត បំណង ឧកិដ្ឋ ដូចជា ារ បន្លំ យក លខ កូដ ាត ឥណទាន ឬ ពាកយ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ង
ដោយ បើបស់ ពាកយ បច្ចកទស ពទយ) ារ សរសរ (សារ ខ្លី SMS) សមាត់ ដៃល ាច ឱយ ឧកិដ្ឋ ជន លួច បក់ ពី យើង បាន ។
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
សញ្ញ ឬ ាសា ាយវិារ ផសង ៗ ។ ដើមបី ជៀសវង បញ្ហៃ នះ ារ បស័យ ទាក់ទង ផ្នក
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ពាណិជ្ជកម្ម ដល ទំនើប បំផុត តមរយៈ អីុនធឺណិត (ដូចជា ារ
ៃ
ៃ
លក់ ផលិត ផល ឬ បតិបត្តិារ ទិន្នន័យ ធនាគរ) តូវ បាន សរសរ ជា
ៃ
្គ
ៃ
្ង
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
អកសរ សមាត់ ដល ាច សាល់ តឹមតៃ កុំពយូទ័រ ទាំងពីរ ក្នុងារ បស័យ
ៃ
្ង
ៃ
ៃ
ទាក់ទង ។ ក្នុង ារ សរសរ ព័ត៌មាន ជា កូដ សមាត់ តូវ បាន គៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្គ
សាល់ ថា ជា ារ ប្ដូរ ព័ត៌មាន លើ កុំពយូទ័រ កុំ ឱយ គៃ ាន បាន នូវ ខ្លឹមសារ និង
ៃ
បម្លង វ ៅ ជា កូដ ដល មនុសៃស ជា ចើនាច យល់ បាន គៃ ហៅ ថា
ៃ
ៃ
ៃ
បកសយ អកសរ សមាត់ (Decrypt) ។ ខ្លឹមសារ ដល ជា កូដ សមាត់
្ង
ៃ
ៃ
ៃ
ៃៃ
្ង
ៃ
ៃ
ៃ
គឺ តូវ បាន គៃ ហៅ ថា ខ្លឹមសារ ដល បម្លងជា កូដ មិន ាច យល់ បាន
ៃ
(Encrypt) ។
នៅ ពល ដល កុំពយូទ័រ ពីរ ប ារ ទំនាក់ទំនង ដល គៃ មិន ាច
ៃ
ើ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
យល់ បាន កូដ តូវ បង្កើត ដោយ ស្វ័យបៃវត្តិ នៅ ពល ោះ ដល វ តូវ
ៃ
បាន សាល់ ដោយ កុំពយូទ័រ ទាំងពីរ និង វ នឹង តូវ បាន ប សមប់ ទំនាក់
ៃ
ៃ
្គ
ើ
ៃ
ៃ
ៃៃ
ើ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ខ្លឹមសារ នៃ ារ សន្ទនា តងតៃ ប កូដ ប៉ុន្តៃ វ តូវ បាន បម្លងជា ទំនង ោះ ។ បើសិនជា កុំពយូទ័រ ពីរ ដូច គ្ន ទាក់ទង គ្នៃ ក្នុង ពល ផសៃង គ្ន ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ើ
កូដ ផសង ៗ ។ ារ បកបៃៃ ខ្លឹមសារ ពី ាសា មួយ ៅ ាសា មួយ ផសង វ នឹង បង្កើត កូដ ថ្មី និង ប បស់ វ សមប់ ទំនាក់ទំនង ផសង ទៀត ។
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ើ
ៃៃ
ទៀត គឺ ជា ារ សន្ទនា ពី កូដ មួយ ៅ កូដ មួយ ផសង ទៀត ។ ារ ទទួល សមប់ ារ បស័យ ទាក់ទង តម រយៈ ទូរស័ព្ទ វ ក៏ ប ទូរស័ព្ទ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
បាន ខ្លឹមសារ មួយ តមរយៈ សារ ខ្លី SMS ដូចជា "I 1 2 c u now” និង ពិសស ដល ាច បម្លង សំឡង ៅ ជា បភទ នៃ សញ្ញៃ ផសង ទៀត
ារ បប់ មិត្តភ័ក្ដិ អំពី អ្វី មួយ (នាង បាន និយយ ថា "I want to see you ដល មើល មិន យល់ ដល សញ្ញៃ នះ តូវ បាន បកសយ នៅ ចុង បញ្ចប់
ៃៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ើ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
now - ខ្ញុំ ចង់ ជួប អ្នក ឥឡូវ នៃះ") គឺ ជា ារ ផ្លៃស់ប្ដូរ ទមៃង់ នៃ កូដ (សារ ខ្លី ដល បាន ទទួល ។ បភទ ទំនាក់ទំនង នះ តូវ បាន ប ដោយ មន ្តៃ ី
ៃ
SMS) ៅ កូដ ផសង (ាសា អង់គ្លស) ។ រដ្ឋភិបាល ឬ ដោយ យោា ។
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
កូដ គឺ ជា ារ ពញ និយម របស់ បុគ្គល នីមួយ ៗ ដល យល់ ។ កំហុស កូដ ជា ធម្មត គឺ ជា បញ្ហៃ នៅ ក្នុង ទំនាក់ទំនង ។ អ្នក ផ្ញើ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ាសា អង់គ្លស សមប់ ារ សន្ទនា ដល មិន មាន លកណៈ បហល ប ពាកយ ដល មាន អត្ថន័យ ដល តូវ បាន យល់ ខុស ដោយ
្ខរ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ើ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
បច្ចកទស រវង សិសស គឺ តូវ បាន យល់ ដោយ អ្នក និយយ ាសា
ៃ
ៃ
អង់គ្លស ស្ទើរ តៃ ទាំងអស់ ។ ាសា នៃ សារ ខ្លី SMS តូវ បាន យល់
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ដោយ យុវជន ក្មង ៗ មួយ ចំនួន ។ ពាកយ បច្ចកទស ពទយ តូវ បាន
យល់ ដោយ វជ្ជបណ្ឌិត ប៉ុណោះ ។ ាសា កូដ មួយ ចំនួន មាន ារ ពញ
ៃ
ៃ
ៃ
្ណ
ៃ
ៃ
ៃ
និយម យ៉ង ខា្លំង និង ខ្លះ ទៀត ក៏ មិន សូវ និយម ដរ ។
ក្នុង ករណី ខ្លះ អ្នក ផ្ញើ និង អ្នក ទទួល ចង់ ទំនាក់ទំនង ជាមួយ គ្នៃ
ៃ
ដោយ គ្មន អ្នក ណា ផសង ទៀត ាច យល់ បាន នូវ ខ្លឹមសារ នះ ។ ដោយ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ង
ៃ
ៃ
ើ
សារ ពួកគៃ បាន ប នូវ កូដ ដៃល សមាត់ ដល ាច យល់ បាន តៃ រវង
ពួកគៃ ទាំងពីរ ប៉ុណោះ ។
្ណ
ៃ
38