Page 154 - Information Technology Grade 11
P. 154
លំហាាត់
ៃ
មូស ដៃក គោល ញី មាន សកម្មាព ជា ពិសៃស នៅ ពល ពៃឹក ខ. វិធី បងារ ្ក ែ
ំ
្ន
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ក
ៃ
ពៃលឹម និង នៅ ពល លា្ងច (ពល ជិត ភ្លឺ និង ពល ពៃលប់) នៅ ពៃល នៅ មិន ទាន់ មាន ថា ចាក់ បងារ (វ៉ៃក់សាំង) ជំងឺ គៃុនចាញ់ នៅ
ៃ
ៃ
្ដ
ៃ
ៃ
ដៃល សីតុណ្ហាព មិន ៅៃ ពក ឬ តៃជាក់ ពក ។ ឡើយ ទៃ ។ ដើមបី ចៀសវង កុំ ឱយ កើត ជំងឺ គៃុន ចាញ់ យើង ទាំងអស់ គ្នៃ
ៃ
ៃ
ជា ធម្មត មូស ដៃក គោល ញី នះ មិន ផ្ទុក មៃរោគ ទៃ ។ វ ចិញ្ចឹម តូវ ារពារ កុំ ឱៃយ មូស ខាំ ដោយ ដក ក្នុង មុង បំផ្លញ ជមៃក មូស បំបាត់
ៃ
ៃ
ៃ
នៅ លើ ឈម មនុសៃស ឬ សត្វ ដល វ បាន ខាំ ។ នៅ ពៃល វ ខាំ មនុសស ដង្កូវ ទឹក ដល មាន នៅ ក្នុង ាង ទឹក ឬ ពាង ទឹក ឬ កន្លៃង ដក់ ទឹក ដល
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ន
ៃ
ៃ
មា្នក់ ដំបូង វ ចាក់ បញ្ចូល ទឹក មាត់ របស់ វ ៅ ក្នុង មនុសស មាក់ ោះ ដើមបី មូស ាច បង្ក កំណើត បាន... ដោយ ចិញ្ចឹម តី ឬ...។ ពាង ឬ ាង ទឹក តូវ
ៃ
ៃ
ៃ
កុំ ឱយ ពួកគៃ មាន ារម្មណ៍ ថា ខាំ រួច ក៏ ជញ្ជក់ ឈម បន្តិច បន្តួច ។ មាន គមប តៃឹមតូវ ឬ ដក់ ថា ាល់បត ក្នុងពាង ឬ ាង ទឹក ។ បៃ ថា ្ន ៃ ំ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ន
ើ
ំ
ៃ
ៃ
ំ
្ន
ៃ
នៅ ពៃល មូស ដក គោល ញី ខាំ មនុសៃស ដៃល មាន ផ្ទុក មៃរោគ ារពារ មិន ឱយ មូស មក ជិត ឬ វិានារ ារ ពារ មូស ដូចជា បាញ់ ថា មូស
ៃ
ៃ
ៃ
គៃុន ចាញ់ នះ ហើយ ឈម ដល មូស បាន ជញ្ជក់ មាន មៃរោគ ក្នុង ផ្ទះ (លើ ជញ្ជៃំង) ។ ចៀសវង កុំ ឱយ មូស ខាំ នៅ ពល ពឹក ពៃលឹម
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
៉
ផ្លស្មូដៃយូម មួយ ចំនួន ។ មរោគ ទាំងនៃះ វិវឌៃឍ ជា បាៃរា៉សីត ពញលញ ឬ ពៃល ពលប់ (អំឡុង ពៃល នះ ជា ពល ដៃល មូស ដៃក គោល ញី ធ្វើ
ុ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ល
ៃ
នៅ ក្នុង ខ្លួន មូស ហើយ នៅ ពល ដល មូស ខាំ មនុសស មាក់ ផសង ទៀត សកម្មាព ខាំងាៃ បំផុត) ។
ៃ
្ន
្ល
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
(យ៉ៃង ហោច ណាស់ មួយ សបាហ៍ បនាប់ ពី បាន ទទួល មៃរោគ នះ)
ៃ
ៃ
្ទ
្ដ
ៃ
៉
បាៃរា៉សុីត ក៏ បាន ឆ្លង ៅ មនុសៃស ថ្មី ោះ តមរយៈ ទឹកមាត់ របស់ វ ដល ២.ជំងឺគ្រុនឈាម
ៃ
ៃ
ចាក់ បញ្ចូល ៅ មនុសស ថ្មី នះ ។ តម ារ សវជវ របស់ អ្នក វិទយាសាស្ត ៃបាន បងាញថា ជំងឺ គុន
ៃ
ៃ
ៃ
្ហ
ៃៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ឈម ជា បភៃទ ជំងឺ ដៃល កើត ឡើង ដោយ សារ មូស ។ ជំងឺ នៃះ ាច
ៃ
ៃ
មាន គះ ថាក់ បំផុត បើសិនជា ពយាបាល មិន ទាន់ ពល ។ នៅ បទស
ៃ
ៃ
្ន
ៃ
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
ៃ
កម្ពុជា ជំងឺ គុន ឈម បាន រាតតៃបាត យ៉ង ខា្លំងា្ល ធ្វើ ឱយ អតៃៃ នៃ ារ ឈឺ
ៃ
ៃ
ៃ
និង សាប់ របស់ កុមារ កើន ឡើង ។ ជំងឺ គៃុន ឈម ាច បង្ក ឡើងដោយ
្ល
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
មរោគ មួយ ក្នុង ចំណោម មរោគ ដង់ (DEN) ដល សដៀង គ្នៃ (ដង់-
ៃ
១ ដង់-២ ដង់-៣ ឬ ដង់-៤) ដៃល ឆ្លង តមរយៈ សត្វ មូស ។ មនុសស
ដៃល ឆ្លង មៃរោគ នៃះ ម្ដង ហើយ តូវ មាន វិានារ ារពារ បៃឆាំង នឹង
ៃ
មៃរោគ ោះ ។ យ៉ៃង ណា ក៏ ដោយ វ ក៏ ាច កើត មាន ឡើង ចំពោះ ារ
ៃ
ឆ្លង មរោគ ណា មួយ ជា លើក ទី ពីរ ផៃសង ពី មៃរោគ ដល បាន ឆ្លង លើក ទី
ៃ
ៃ
មួយ ។
្ល
ៃ
ៃ
ៃ
នៅ បទស កម្ពុជា ជំងឺ គុន ឈម ឆ្លងតមរយៈ មូស ខាៃ ញី ដល
ៃ
ែ
ែ
ៃ
ក. រោគ សញ្ញ ផលវិបាក និង ការ ពយាបាល ផ្ទុក មៃរោគ ដង់ ។ វ មាន សកម្មាព ជា ពិសស នៅ ពល ពៃលប់ និង
ៃ
ៃ
ៃៃ
្ល
ៃ
ៃ
អ្នក ជំងឺ គុន សៃៀវសញ ឈឺកបាល រងា ឬ ញាក់ ។ ក្នុង ពៃល ជិត ភ្លឺ ។ មូស ខាៃ ញី មាន ផ្ទុក វីរុស ដង់ ដោយ សារ វ ខាំ មនុសស
្ល
ករណី ខ្លះ អ្នក ជំងឺ មាន ាារៈ អស់ កមាំង មាន សបក កហម រវរវយ ដល មាន ជំងឺ គៃុន ឈម ដល នាំ ឱយ វ ចម្លង មៃរោគ។ មរោគ មិន ាច
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ី
ៃ
ៃ
្ន
ៃ
ជា ចៃើន មោង ហើយ បៃក ញើស ដូច មុជ ទឹក កម្ដៃ ចុះ ថយ ឈឺ កបាល ចម្លង ពី មនុសស មាក់ ៅ មនុសស មាក់ ទៀត ដោយ ផ្ទល់ ោះ ទៃ ។
ៃ
ៃ
៉
្ន
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ទ
ៃ
ៃ
ៃ
អស់ កមា្លំង ។ នៅ ពៃល មនុសស ដល រល់ នៅ តំបន់ ពៃៃភ្នំ មាន គុន ៅ្ដៃ បនាប់ ពី មូស បាន ខាំ មនុសស ដៃល មាន ផ្ទុក មៃរោគ ហើយ
ៃ
ៃ
ខា្លំង ពួកគៃ គួរតៃ ធ្វើ តៃស្តឈម រក មរោគ គុន ចាញ់ ដើមបី បញ្ជៃក់ ថា រយៈពៃល ពី ៣ ៅ ១៥ ថ្ងៃ មរោគ នឹង បង្ក ឡើង នៅ ក្នុង ខ្លួន មនុសៃស
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ពួកគៃ មាន ផ្ទុក មៃរោគ ឬ អត់។ ារ ពិនិតយ មាន តម្លៃ ទាប ដល ាច ធ្វើ (ធម្មត ពី ៥ ៅ ៨ ថ្ងៃ) មុន ពល រោគ សញ្ញៃ នៃ ជំងឺ គៃុន ឈម លៃច
ៃ
ៃ
បាន យ៉ៃង ងាយ នៅ តម មន្ទីរ ពៃទយ ឬ មណ្ឌល សុខាព ចើន បំផុត នៅ ឡើង ។
ៃ
្ដ
ៃ
ំ
្ន
ៃ
ក្នុង បៃទស កម្ពុជា ។ អ្នក ជំងឺ ដល ផ្ទុក មៃរោគ គុន ចាញ់ តូវ ឱៃយ ថា ជា អ្នក ជំងឺ គុន ឈម មាន ាារៈ គុន ៅៃ ខាំង (ពី ៣៩ ºC ៅ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ល
ៃ
ី
ៃ
ៃ
ៃ
៉
ពិសស ដូចជា គីនីន មាឡារីន ជា ដើម ដល ាច ជួយ ាត់ បន្ថយរោគ ៤០ ºC) រយៈពល ពី ៥ ៅ ៧ ថ្ងៃ ។ ឡះឡះ រវរវយ ឈឺ កបាល
ៃ
ៃ
ៃ
្ល
ៃ
ៃ
ៃ
ៃ
្ន
ៃ
ៃៃ
ៃ
ៃ
សញ្ញ និង ពយាបាល ជំងឺ នះ ជៀស ផុត ពី គះ ថាក់ ដល ាច កើត មាន ឬ ឈឺ សនាក់ ឆ្អឹង ឬ ឈឺ សាច់ ដុំ មិន ឃ្លន ាហារ ក្អួត ចង្អរ មាន កន្ទួល
ៃ
ៃ
ចំពោះ អ្នក ជំងឺ ។ កៃហម តូច ៗ លើ សបក ដូច មូស ខាំ មុខ ឬ ភ្នៃក ឡើង កៃហម ។ ឈម
155